İlk üretim zamanlarında karbon yapı ve sabit hatveden oluşan şerit testereler, uzun bir süreç içinde tekrarlanan ve tecrübe kazanılan kesim işlemleri ve gelişen teknolojiyle beraber, günümüz bi-metal ve değişken diş içeriğine kavuşmuştur.
Sabit diş hatvesi nedir?
Dişler arasındaki mesafe şerit boyunca sabittir. Yüksek alaşımlı çelikler ve egzotik alaşımlar üzerinde çok etkilidir.
Değişken diş hatvesi nedir?
Kombi diş hatvesi şerit testere boyunca düzenli aralıklarla tekrarlanan farklı hatve gruplarına dayanır. Kesme sırasında titreşimlerin rezonans yoluyla azaltılması bu yapının en büyük avantajıdır. İnce cidarlı malzemeler, boru-profiller ve malzemelerin paket halinde veya zayıf bağla kesilmesi bu diş adımı konfigürasyonu için tipik uygulamalardır.
Bi-metal nedir?
Bi-metal, iki ayrı metalin çeşitli yöntemler ile birleştirilmesi ile elde edilen nesneyi ifade etmek için kullanılır. Bi-metal nesne, iki ayrı metalin alaşımı demek değildir. Bir nesnenin bir ya da daha fazla kısmında ayrı ayrı metallerin varlığından söz edebiliriz. Bu ayrı metaller lazer ışın kaynağı gibi yöntemlerle birleştirilerek nihai parça şekli elde edilir.
Şerit testerede tek etmen hatve mi, başka nelere dikkat edeceğiz?
Elbette bir şerit testerede en önemli etmenlerden biri olan hatve (iki diş ucu arasındaki mesafe) göz ardı edilemeyecek bir etmen olup tek başına bir seçim kriteri değildir.
Bir kesim işleminde en iyi sonuca ulaşabilmek için öncelikle kesim yapılan malzeme ve makinanın iyi tespit edilmesi bununla beraber diş açıları, diş çaprazları ve şerit testere genel yapısı hakkında (M42-M51-Karbür) bilgi sahibi olmak gerekir.
Hem boru hem profil hem de dolu malzeme kesiyorum, en uygun şerit testere hangisi?
Cevaba net bir şekilde hiçbiri diyebiliriz. Piyasada en çok karşılaşılan sorunlardan biri de son kullanıcıların tek bir model testere ile birden fazla kesim yapma isteğidir. Bu işlem tek tip bir giysiyle 4 mevsim dolaşmaya eşdeğer diyebiliriz.
Boru profil kesimlerinde (7-8 mm ye kadar) daha sık dişli ve yumuşak diş açıları tercih edilirken kalın cidarlı boru, profil ve dolu malzemelerde daha seyrek dişli ve agresif kesim yapan testereler tercih edilir.
Çok sık şerit testere değişimi yapıyorum sarfiyat çok fazla oysa “X” firma bir şeritle çok uzun süre kesim yapabiliyor, sebebi nedir?
Genel olarak son kullanıcılardan aldığımız farklı bir geri dönüşte şerit testere sarfiyatının çok olması ve şerit testerelerin kısa sürede özelliklerini kaybetmesi yönünde. Peki bir şerit testerenin kısa sürede özelliğini kaybetmesinin nedeni nedir?
- Bir şeritle karışık malzeme kesimi (boru-profil-dolu-köşebent vs.)
- Bir şeritle karışık malzeme içeriği kesimi (C45-1.2379-Inconel vs.)
- Şerit testere makine bakım ve eksikleri
- Operatör kaynaklı şerit testere hasarları
- Yanlış parametre seçimleri
- Şerit testere alıştırma işleminin yapılmaması
- Kesilecek malzeme türüne uygun makine seçilmemesi
- Diğer (şerit testereyi mesai bitiminde gergide bırakma, büyük ölçekli şeritle çok küçük parçaların kesimi, şerit testereyi makineye takmadan önce fitilin çıkartılması ve diş uçlarının hasar alması vs.)
Kesim esnasında neyi takip edeceğim, sağlıklı bir kesim işlemi nasıl anlaşılır?
Kesim esnasında birçok etmen olmakla beraber en önemli unsurlardan bazıları şu şekildedir;
- Titreşim (Minimum seviyede olmalıdır)
- Ses (Teknik parametrelerle ilgili olup en baskın etmen şerit dönüş hızıdır)
- Şerit testere üzerinde meydana gelen ısı (Yetersiz ve yanlış soğutma)
- Kesim esnasında oluşan talaş;
- Çok ince ipeksi talaş – ilerleme hızını arttırın veya kesme hızını düşürün
- Bukle halinde düzgün talaş – tüm kesme değerleri doğru
- Kalın ağır yanmış kararmış talaş – ilerleme hızı çok yüksek, ilerleme hızını düşürün ya da kesme hızını arttırın.
Şerit testere üzerinde birkaç noktada diş kırığı var, kesim işlemine devam etmeli miyim?
Şerit testere üzerinde bulunan her bir diş bir işçi gibi hareket etmekte olup belirli bir talaş yükü ve kesim kapasitesine göre uyarlanmıştır. Eğer şerit üzerinde herhangi bir deforme söz konusu ise derhal müdahale edilip şerit makineden sökülmeli ve onarım işlemine gönderilmelidir.
DİKKAT: Belirli bir bölgesinde tarama (diş kırma), kaynak veya herhangi bir noktadan kopan şeritler sağlıklı bir şekilde onarım yapılmaktadır. Lütfen hurdaya ayırmayınız.
Hangi testereler onarım yapılmaz?
- Dişleri tamamen ya da tamamına yakını körelmiş testereler,
- Dişleri tamamen ya da tamamına yakını taranmış (uç kırıkları olan testereler),
- Geometrisini kaybetmiş, eğim kazanmış testereler,
- Sırt veya diş dibinde (ya da her ikisinde) düzenli veya düzensiz aralıklarla deforme olmuş testereler,
- Dönüş yönünün tersine takılıp fatura veya malzemeye daldırılan testereler.