İş yerindeki fiziki çevre şartları, çalışma ortamı gibi sebeplerden ötürü işçilerin karşılaşabilecekleri sağlık sorunları ve mesleki sorunların en aza indirilmesi veya ortadan kaldırılması için analizler ve çalışmalar yapılmasına İş Sağlığı ve Güvenliği denir.
Her alandaki çalışmalarda olduğu gibi kesim makinalarında da iş güvenliği çok büyük önem taşımaktadır.
Çalışma ortamındaki iş ekipmanlarının güvenliği, ekipmanın;
- Kurulumuna,
- Kullanımına,
- Periyodik kontrollerinin zamanında yapılmasına bağlıdır.
İş ekipmanların da asgari gerekler ve alınacak genel tedbirler şu şekildedir;
- Kumanda sistemine sahip olmalı,
- Tanınabilir olmalı,
- Gerekli haller dışında, tehlikeli bölgenin dışına yerleştirilmeli ve kullanımı ek bir tehlike oluşturmamalı,
- İstem dışı hareketlerde tehlikeye neden olmamalı,
- Meydana gelebilecek herhangi bir hasar veya kırılmada tehlikeli bir duruma neden olmamalıdır.
Bunların yanı sıra en önemlisi makinaların üzerinde CE sembolü olmalıdır. CE’nin açılımı Fransızca “Conformite Europeenne”nin baş harfleridir. Türkçesi ise “Avrupa’ya Uygunluk” anlamına gelmektedir. Bu işareti taşıyan makinalar çalışırken veya kullanılırken insanların ve çevrenin sağlık ve emniyetini tehdit etmeyecek nitelikte olduğunu belirtir.
- İnsan, can ve mal güvenliğine,
- Bitki ve hayvan varlığına,
- Çevreye zarar vermeyeceğini,
Özet bir ifadeyle ürünün güvenli olduğunu göstermek için kullanılan bir işarettir.
Operatörler için asgari gerekler ise şunlardır;
- Kullandığı makinanın teknik özelliklerini bilmeli,
- İşinin ehli ve eğitimli olmalı,
- Makineyi daima bakımlı, temiz ve faal tutmalı,
- Üzerine sarkan, döküntü elbise giymemeli,
- Çalışma sırasında meydana gelebilecek tehlikeleri bilmelidir.
Ayrıca operatörlerin dikkate alması gerekenler ise şöyledir;
- Ellerini testere makinasının içine sokmadan önce daima elektriği kesmeli ve hareketli kısımları durdurmalıdır.
- Çalıştığı ortamı ve makinayı temiz ve düzenli tutmalıdır.
- Çalışmaya başlamadan önce yüzük bilezik, saat ve künyeler çıkartılmalıdır.
Genel olarak makinaların kazaya sebebiyet verme nedenleri ise şu şekildedir;
- Yeni makinaların tasarım ve üretimi aşamasında gerekli güvenlik teçhizatları ile teçhiz edilmemesi,
- Güvenlik teçhizatlarının güvenilir olmaması,
- Güvenlik koruma sistemlerinin yanlış yerleşimi,
- Makina koruyucularının satın alınmaması veya devre dışı bırakılması,
- Periyodik bakımların uygulanmaması,
- Üretici önerilerine uyulmadan çalıştırma,
- Yetkisiz, ehil olmayan kullanıcılar,
- Bakım risklerini değerlendirmeden çalışma,
Kesme ve Bükme Makinalarında Kazaya Sebebiyet Verebilecek Nedenler
Kesme hareketi: Bıçak, makas ve diğer keskin kenarlı cisimler parmak veya diğer uzuvları kesebilir. Testere haznesi gibi.
Dönen kapma noktaları: Birbirine doğru veya sabit bir sisteme doğru hareket eden (dönen) makina parçaları yakalayabilir, kesebilir ve parçalayabilir. Kasnaklar gibi.
Delme, kesme, Bükme hareketi: Bıçak ve pistona güç verilerek bu hareketler elde edilir. Vücudun herhangi bir parçası hareket alanı içinde kalırsa ezilebilir. Borum büküm makinaları gibi.
Titreşim: Özellikle soğuk ortamlardaki makina titreşimleri rahatsızlığa ağrı veya yaralanmaya neden olabilir. Şerit makinalarında, fazla zorlanma durumlarında oluşan titreşim gibi.
Elektrik gücü ve çarpması: Yetkisiz elektrik enerjisini açmak – kapatmak, hatalı kablolar, teller, izolasyonu tahrip olmuş kablolar kullanmak kazalara sebebiyet veren başlıca nedenlerdir.
Testere Makinalarında Olası Diğer tehlikeler;
- Kullanırken testerelerin geriye tepmesi,
- Parçacıkların fırlaması,
- Sıcak metal fırlaması,
- Gazlar, buharlar,
- Kırılmış bıçaklar,
- Keskin ağızlar,
- Pürüzlü yüzeyler,
- Isı,
- Metal talaşı.
Makina Kazalarına Neden Olabilecek Sebepler;
- Yetkisiz olarak makinayı çalıştırmak,
- Nasıl çalıştığını bilmeden makinayı çalıştırmak,
- Talimatlara uymamak,
- Kısa yoldan işini halletmek,
- Şaka yaparak bir başkasını tehlikeye sokmak,
- Kazara çalıştırmak,
- Bakım esnasında uygun olmayan korunma,
- Techizat kusurları.
Endüstriyel Makinalarımızı inceleyebilir ya da Kesici Takımlar Blogumuza geri dönebilirsiniz.